07, 2024
Ninh Vân - những người thổi hồn cho đá
Đối với người dân nơi đây, đá không vô tri vô giác như vẻ ngoài lạnh lùng của nó. Đá không quá cứng để người thợ khó tạo nên những kiệt tác và cũng không quá mềm để dễ dàng bị mai một theo thời gian. Đá cũng có tâm hồn! Mỗi phiến đá là một câu chuyện, mỗi hình tượng là một tính cách, mỗi kiệt tác hoàn thành là cả một quá trình của người nghệ nhân. Từ khi còn là những cậu bé, cô bé lên 9, lên 10, người Ninh Vân đã được học cách lắng nghe ngôn ngữ riêng của đá, để hiểu như thế nào là đẹp, có hồn, tinh xảo và như thế nào mới thật sự là nghề đá ở làng Ninh Vân.
Đá sau khi khai thác, xẻ khối sẽ được các nghệ nhân tạo hình và bắt tay vào chạm khắc. Cầm trong tay một chiếc đục thép và một cây búa gỗ, người thợ đá Ninh Vân từng bước thổi hồn vào những phiến đá thô. Các chi tiết chạm thông phong, chạm lộng và chạm lèo kép... được tiến hành một cách cẩn thận và tỉ mỉ vì chỉ cần sai một chút sẽ tạo ra một sản phẩm vô hồn.
Để có thể trở thành một nghệ nhân chế tác đá, người Ninh Vân không những phải vững tay nghề mà còn phải am hiểu truyền thống văn hóa những vùng miền khác nhau. Mỗi nghệ nhân sẽ chạm khắc với một kỹ thuật riêng và không làm theo khuôn mẫu. Từ một người thợ đến một nghệ nhân chế tác đá là con đường đọc được những ý nghĩ và hiểu được những câu chuyện ấy để rồi chính họ, những con người giản dị đã tạo nên những kiệt tác nghệ thuật sống mãi theo thời gian.